Naš dragi prijatelj i budućnost srpskog pčelarstva Milan Matejić iz Vlaškog Dola, inače predsednik Komisije za medjunarodnu saradnju, pripremio je kratak tekst o simptomatologiji akutnog trovanja imidaclopridom. Zlu ne trebalo!
Razumljivo da svaki pčelar mora da poznaje znakove trovanja pčelinje zajednice koji su prilično prepoznatljivi. Najviše su oštećene pčele sakupljačice, a umiranje nastupa naglo te umire veliki broj pčela. Zavisno od vrste otrova, pčele umiru daleko u prirodi, na putu prema košnici, pred košnicom, a ponekad i u samoj košnici. Za sudbinu cele pčelinje zajednice je povoljnije ako se pčele sretnu sa jakim otrovom i uginu na mestu trovanja. Puno je nepovoljnije ako se otrovane pčele vrate u košnicu jer tada donose otrov na svom telu pa postoji opasnost da se otruju kućne pčele, matica i leglo što dovodi do uginuća cele pčelinje zajednice. Neke nervne otrove pčele sakupljačice mogu da donesu u košnicu sa polenom. Utvrđeni su slučajevi da su pčele takav polen spremile u saće kao zalihu, a do trovanja legla došlo je znatno kasnije, kad su pčele počele da troše te zalihe.
Imidacloprid se koristi u zaštiti semena kukuruza, suncokreta i uljane repice. On je tipični nervni otrov i, kako možemo saznati iz literature, na kraju vegetacije se može naći u polenu kukuruza i sunockreta koji skupljaju pčele. Takođe, prema podacima iz zapadne literature, trovanje pčela se odvija laganim ritmom.
Otrovane pčele postaju veoma nemirne, u velikom broju lete ispred pčelinjaka i veoma su agresivne, a tuku se i međusobno, pa izgleda kao da je na pčelinjaku grabež. Veliki broj pčela puzi unaokolo po pčelinjaku raširenih krila, mnoge se nesigurno kreću i pokazuju znakove grčenja. Pojedine se prevrću na leđa i nemoćno mlataraju nogama. Javlja se i povraćanje, pa su pčele lepljive i mokre. Nakon trovanja pčelinje zajednice naglo slabe, a zbog gubitka pčela sakupljačica javlja se nestašica vode. Često se neposredno nakon trovanja javlja kod mladih kućnih pčela začepljenje creva polenom, što je takođe znak nestašice vode. Zato je otrovane zajednice potrebno prihraniti većom količinom retkog šećernog sirupa. Pčele više ne neguju pravilno leglo i mnoge larve uginu. Iako se pčelinja zajednica i oporavi, pčelar trpi znatnu štetu jer je prinos meda otrovanih zajednica veoma nizak.
Autor teksta: Milan Matejić