Na sastanku Izvršnog odbora Saveza pčelarskih organizacija Srbije (SPOS) koji je održan 11. januara 2009. godine, dogovorena je saradnja sa Centrom za ispitivanje namirnica (CIN) iz Beograda o započinjanju zajedničkog projekta na podeli teritorije Srbije na pašno-geografske regione i detaljnoj analizi medova sa svakog područja radi karakterizacije i autentizacije geografskog porekla srpskog meda. Sada su se stekli uslovi za konkretan razvoj te saradnje.
U međuvremenu je CIN zajedno sa Hemijskim fakultetom iz Beograda obavio niz preliminarnih ispitivanja određenog broja uzoraka bagremovog, lipovog i suncokretovog meda, kao i statističku obradu dobijenih rezultata. Na tome radi ekipa stručnjaka: prof. dr Dušanka Milojković Opsenica i diplomirane hemičarke Kristina Lazarević i Milica Jovetić.
Deo dobijenih rezultata, po pitanju specifičnosti botaničkih vrsta ispitivanih medova, prezentovan je na četvrtom međunarodnom simpozijumu "Recent Advances in Food Analysis" (RAFA), u Pragu, novembra 2009. godine. Poster prezentaciju tog rada možete pogledati na sajtu SPOS-a (OVDE). Na osnovu rezultata prezentovanih na tom simpozijumu, priprema se naučni rad za specijalno izdanje renomiranog naučnog časopisa "Analytica Chimica Acta", koje je posvećeno pomenutom kongresu.
U ovom trenutku nastavljaju se aktivnosti dogovorene sa SPOS-om 11. januara 2009. godine, tj. prikupljanje i analiza uzoraka meda radi utvrđivanja karakterizacije i autentizacije botaničkog i geografskog porekla srpskog meda, tj. specifičnosti koje određene vrste meda pokazuju u zavisnosti od određenog geografskog područja na kome su ih pčele sakupile.
U dogovoru sa CIN-om, SPOS je Srbiju podelio na 13 regiona, i svaki region će slati uzorke jedne ili dve botaničke vrste meda sakupljenog tokom 2009. godine, koje odgovaraju pašnim uslovima regiona i čine ga karakterističnim (na spisku se vidi koje vrste meda treba slati iz kog regiona).
1) REGION GRADA BEOGRADA (Beograd, Lazarevac, Obrenovac, Sopot, Mladenovac, Vrčin, Grocka, Ripanj…)
2) REGION JABLANIČKO-PČINJSKO-KOSOVSKO-METOHIJSKI (Bojnik, Vlasotince, Leskovac, Medveđa, Crna Trava, Bosilegrad, Bujanovac, Vranje, Preševo, Surdulica, Trgovište, Bujanovac, Zvečan, Leposavić, Zubin Potok, Priština…)
3) REGION BANATSKI (Zrenjanin, Nova Crnja, Sečanj, Mužlja, Konak, Alibunar, Bela Crkva, Vršac, Kovačica, Kovin, Pančevo, Plandište, Starčevo, Ada, Kanjiža, Kikinda, Novi Kneževac, Senta, Čoka…)
4) REGION BAČKI (Apatin, Odžaci, Sombor, Bački Monoštor, Karavukovo, Sivac, Bogojevo, Bačka Topola, Subotica, Bajmok, Stara Moravica, Bač, Bačka Palanka, Bački Petrovac, Bečej, Vrbas, Novi Sad, Srbobran, Sremski Karlovci, Temerin, Titel…)
5) REGION SREMSKI (Inđija, Irig, Ruma, Sremska Mitrovica, Šid, Maradik, Nova Pazova, Erdevik, Nikinci…)
6) REGION BORSKO-ZAJEČARSKI (Bor, Kladovo, Negotin, Krivelj, Crnajka, Boljevac, Zaječar, Knjaževac, Sokobanja…)
7) REGION ZLATIBORSKI (Arilje, Bajina Bašta, Kosjerić, Nova Varoš, Požega, Priboj, Prijepolje, Sjenica, Užice, Čajetina, Perućac…)
8) REGION MORAVIČKI (Gornji Milanovac, Ivanjica, Lučani, Čačak, Rudnik…)
9) REGION MAČVANSKO-KOLUBARSKI (Bogatić, Vladimirci, Koceljeva, Krupanj, Loznica, Ljubovija, Mali Zvornik, Šabac, Lešnica, Prnjavor, Badovinci, Zavlaka, Valjevo, Lajkovac, Ljig, Osečina, Ub, Pecka…)
10) REGION NIŠKO-TOPLIČKO-PIROTSKI (Aleksinac, Niš, Ražanj, Svrljig, Blace, Žitorađa, Kuršumlija, Prokuplje, Babušnica, Bela Palanka, Dimitrovgrad, Pirot…)
11) REGION PODUNAVSKO-BRANIČEVSKI (Velika Plana, Smederevo, Smederevska Palanka, Veliko Gradište, Žabari, Žagubica, Kučevo, Petrovac na Mlavi, Požarevac, Krepoljin…)
12) REGION RAŠKO-RASINSKI (Aleksandrovac, Brus, Varvarin, Kruševac, Trstenik, Ćićevac, Vrnjačka Banja, Kraljevo, Novi Pazar, Raška, Tutin, Baljevac, Ribariće…)
13) REGION ŠUMADIJSKO-POMORAVSKI (Aranđelovac, Batočina, Kragujevac, Lapovo, Rača, Topola, Stragari, Despotovac, Jagodina, Paraćin, Rekovac, Svilajnac, Ćuprija, Bagrdan…)
Za svaku vrstu meda treba slati bar 500 g meda, u dobro zatvorenoj tegli, na adresu SPOS-a: Molerova 13, 11000 Beograd. Uzorci će se slati u dve etape, onako kako informacija bude stizala do pčelara. Prva etapa podrazumeva slanje uzoraka SPOS-u do 15. januara 2010. godine, a druga do 15. februara 2010. godine. Molimo pčelare da u što većem broju pošalju uzorke do kraja prve etape, tj. do 15. januara 2010. godine. Iz svakog regiona, po vrsti meda, treba poslati najmanje 10, a najviše 20 uzoraka meda. U cilju uspostavljanja korelacije analitičkih podataka i geografskog porekla, za sve uzorke je potrebno SPOS-u poslati sledeće podatke: ime i prezime, adresu i kontakt telefone pčelara (mora biti član SPOS-a u 2009. godini), vrstu meda (bagremov, lipov, livadski i suncokretov), godina prikupljanja (mora biti 2009), tačna lokacija gde je med prikupljen i naziv šireg geografskog regiona kojoj lokacija pripada (ako su košnice tokom paše seljene, pa je jedna ista vrsta meda prikupljana na dve ili više lokacija, treba navesti sve lokacije gde su pčele bile stacionirane, ali u okviru regiona). Za sve ove podatke postoji obrazac koji treba popuniti i koji možete naći na sajtu SPOS-a (OVDE). Pčelari koji nemaju pristup internetu, sve gore navedene podatke treba da napišu na praznom listu papira, i da prilože uz teglu meda koju šalju. Tegle dobro upakovati, obeležiti po vrstama meda, koristiti veću kutiju od tegle, a oko tegle poređati zgužvane listove novinskog papira, kao amortizaciju zbog transporta.
Obaveštavamo sve predsednike društava iz navedenih opština da su dužni da organizuju prikupljanje dovoljnih količina uzoraka, tj. pravovremeno i pravilno obaveštavanje pčelara o ovom projektu i njegovoj važnosti za budućnost pčelarstva u svakom od navedenih regiona. To je najbolje učiniti na predstojećim skupštinama društava pčelara ili direktnim kontaktom. Pošto pretpostavljamo da će interesovanje pčelara za ovaj značajan projekat biti veliko, predsednicima društava preporučujemo apsolutnu koordinaciju sa sekretarom SPOS-a Predragom Martinovićem (060/444-01-01, 011/2458-640). U konsultaciji sa CIN-om razmatraće se mogućnost prijema većeg broja uzoraka od traženog, ako u nekom od regiona bude postojala izražena želja za slanjem većeg broja uzoraka, što je moguće.
Karakterizacija i autentizacija geografskog porekla srpskog meda omogućiće u bliskoj budućnosti postizanje bolje cene našeg proizvoda i bolji položaj na tržištu. Da ne govorimo o marketinškom aspektu svake specifičnosti meda koja će se otkriti ovim istraživanjem, na određenom području. Takođe, dobijeni podaci biće dostupni široj svetskoj javnosti putem naučnih radova koji će se prezentovati na svetskim kongresima. Te naučne rezultate SPOS i njegovi članovi mogu koristiti u svom marketinškom nastupu na tržištu. Nadamo se da će istraživanje pokazati izrazite specifičnosti sprskih medova na određenim geografskim lokalitetima. Sada su pčelari na potezu!
Posebno se zahvaljujemo Hemijskom fakultetu iz Beograda i Centru za ispitivanje namirnica iz Beograda, na korektnom dogovoru i ostvarenoj saradnji.
Šalje se...