SPOS
Savez pčelarskih organizacija Srbije

Godina 2016. bila je najteža u istoriji pčelarstva u Francuskoj. Zbog nepovoljnih vremenskih uslova i velikih uginuća pčela proizvedeno je samo 9 hiljada tona meda – 3,3 puta manje nego u 1995. godini. U 2017. proizvedeno je manje od 10 hiljada tona meda. Uporedo sa smanjenjem proizvodnje, uvoz meda raste. Po proizvodnji meda za sopstvene potrebe (25%), Francuska je danas na jednom od poslednjih mesta u Evropi.

Uvoz i izvoz meda u Francuskoj u periodu 2013-2017. (u hiljadama tona)

U 2017. godini, glavni dobavljači meda u Francuskoj bili su Ukrajina (6,1 hiljada tona), Španija (6,1hiljada tona) i Kina (4,2 hiljade tona).

Francuska je izvozila med u 50 zemalja sveta, među kojima su dominirale zemlje EU. Prva tri uvoznika su Švedska (819 tona), Španija (667 tona) i Italija (430 tona). Rusija je na 34. mestu na listi uvoznika francuskog meda, sa 13 tona.

Francuska nastavlja da vodi među zemljama EU u pogledu uginuća pčela, tokom zime i tokom pčelarske sezone. Zimi 2016/2017, prema nezvaničnim procenama, prosečna uginuća iznose oko 30%, ali u pojedinim regionima, ponekad, smrtnost pčela dostizala je od 50% do 80%. Portparol Nacionalnog pčelarskog saveza Francuske (Union Nationale de l’Apiculture Française – UNAF) Anri Kleman (Henri Clément) u izjavi medijima, u junu 2018. godine, krivicu za stradanje nacionalnog pčelarstva preneo je na organe vlasti, kao njihov neuspeh da ispunjavaju Vladin plan za zaštitu pčela, usvojen 2013, kao i zbog propusta da istraži uzroke rastućeg nestanka pčela, pod izgovorom nedostatka sredstava i specijalista.

U mnogim slučajevima, troškove utvrđivanja uzroka masovnog uginuća pčela, pčelari su prisiljeni da plaćaju sami. Na primer, 2013. godine pčelari iz regiona Južnog Pirineja, gde je uginulo više od 5.000 pčelinjih zajednica, sami su prikupili sredstva da plate ispitivanja u Nacionalnom centru za naučna istraživanja (CNRS), 26 uzoraka pčela, meda i polena, iz pčelinjih zajednica stradalih trovanjem sredstvima za zaštitu bilja. U 81% ovih uzoraka otkriveno je 12 vrsta pesticida, uključujući i tri neonikotinoida. Troškovi pčelara nisu kompenzovani.

Pčelarske organizacije u Francuskoj smatraju da je upotreba neonikotinoida u poljoprivredi jedan od glavnih uzroka slabljenja i uginuća pčelinjih zajednica, od sredine devedesetih i pozdravljaju odluku Evropske komisije da zabrani upotrebu ovih supstanci u EU, usvojenu u aprilu 2018. godine (www.spos.info/tri-neonikotinoida-trajno-zabranjena-u-eu; www.spos.info/konacni-obracun-sa-neonikotinoidima; Srpski pčelar 6/2018).

Francuski pčelari široko praktikuju demonstracije ispred Ministarstva poljoprivrede i drugih ministarstava i agencija, kao i na javnim mestima u centru Pariza. UNAF i druga pčelarska udruženja, radi zaštite svojih profesionalnih interesa, 7. juna 2018. organizovali su improvizovanu „sahranu“ francuskog pčelarstvа, kako bi privukli pažnju vlasti i javnosti, na eskalaciju problema u pčelarstvu. Slične akcije su se odvijale i u 15 drugih gradova u zemlji. Njihovi članovi u izjavama medijima isticali su ključnu ulogu pčela u oprašivanju useva, garantujući  bezbednost hrane u Francuskoj i održavanje biodiverziteta, istovremeno zahtevajući od Vlade prave korake za zaštitu pčela i pčelarstva. Konstatovano je da će neodgovorno ponašanje prema krahu pčelarstva na kraju dovesti do ekološke katastrofe i drugih nenadoknadivih gubitaka. Učesnici demonstracija su takođe zahtevali pooštravanje kontrole upotrebe sredstava za zaštitu bilja opasnih za pčele; preduzimanje konkretnih mera u borbi protiv „ubice pčela“ –azijskog stršljena Vespa velutina, koji je na jugu Francuske ušao 2004. godine i od tada se proširio širom zemlje (o čemu smo više puta pisali na sajtu SPOS-a: www.spos.info/1-942; www. spos.info/1-2177; www.spos.info/azijski-strsljen-ubica-pcela-osvaja-i-veliku-britaniju i u časopisu Srpski pčelar, 3/2017 i 7/2018. – napomena priređivača).

Pod pritiskom pčelarskih udruženja i drugih javnih organizacija i eksperata, Francuska Vlada je morala da proglasi početak monitoringa uginuća pčelinjih zajednica i utvrđivanje uzroka za njihovu visoku smrtnost.

Da bi zaštitili interese pčelara od konkurencije stranih proizvođača meda, prema zakonima o poljoprivredi i prehrambenim proizvodima, od 2019. godine, od prerađivača i pakera će se zahtevati da na etiketama naznače zemlju porekla ovog proizvoda.

Tamara Platonova

Preuzeto sa: www.apiworld.ru

Preveo i priredio: Vlastimir Spasić